Trái chanh dây không chứa cholesterol, giàu vitamin A và vitamin C, là nguồn cung cấp kali và chất sắt dồi dào, nguồn chất xơ tuyệt hảo, và giúp làm dịu các cơ đang bị căng cứng. Các thành phần dưỡng chất có trong 100g trái chanh dây: nước: 84.70g, năng lượng: 44.91 kcals, protein: 2.8gr, chất béo: 0.50g, chất xơ: 3.30g,C đường:7.39g, kali: 350.00mg, magiê: 39.00mg, natri: 28.00mg, canxi: 16.00mg, phospho: 54.00mg. Ngoài ra, trong trái chanh dây còn có chứa kẽm, mangan, đồng, vitamin B, vitamin E, niacin, B-carotene và một lượng nhỏ các vi chất khác nữa.[1]
Ở nhiều nước, người ta dùng trái chanh dây để chế biến thành nhiều thứ bánh ngọt khác nhau, kết hợp hoặc không kết hợp với các loại trái cây khác để làm kem, yaourt... Còn ở nước ta, cách dùng phổ biến nhất là nấu với nước đường và pha với đá để làm nước uống giải khát. Chanh dây cũng thật tuyệt vời khi được trộn chung với sữa đặc. Hương thơm đặc trưng của chanh dây cùng vị chua nhè nhẹ kết hợp với vị béo và ngọt của sữa tạo thành một món giải khát hỗn hợp không thể nào quên.[1]
- đường, muối , bột bắp.
1. Nghêu trần chín sắp ra đĩa,
2. Chanh dây lấy phần ruột, cho phần chanh dây + một tí nước vào nấu sôi, nêm muối, đường vừa ăn.
3. Cho một tí bột bắp tạo độ sánh, chan phần sốt lên nghêu.
Vị thơm mát đặc biệt của chanh dây làm cho món rau câu trở nên hấp dẫn và ngon miệng hơn rất nhiều.
Bánh chanh tí hon [4]
Những trái chanh leo là nguồn bổ sung vitamin E, C dồi dào, giúp các bé tăng sức đề kháng, chống lại nắng nóng. Bạn hãy thử làm một mẻ bánh kem chanh xinh xắn trông giống như những ly kem tí hon này? Bé sẽ thật ngạc nhiên: là bánh hay là kem?
Bạn cần có:
– 6 trái chanh dây to
– 500ml kem tươi (whipping cream)
– 150g đường
– 6 lá gelatine
Bạn hướng dẫn bé cùng làm nhé:
Bước 1: Chanh leo rửa sạch, bổ đôi. Lọc phần ruột chanh lấy khoảng 150ml nước cốt, hoà tan với đường, để riêng. Giữ vỏ chanh làm khuôn bánh và giữ lại một ít hạt chanh để trang trí.
Bước 2: Ngâm lá gelatine vào nước khoảng 5 phút cho mềm. Vớt ra, cho vào lò vi sóng quay chảy khoảng 20 giây. Lấy ra hoà cùng 120ml nước chanh leo. 30ml còn lại để trang trí sau cùng. (Nếu dùng gelatine bột, bạn rắc bột gelatine vào nước cốt chanh, để 5 phút cho nở rồi đun nóng nhẹ khoảng 3 phút, để nguội).
Bước 3: Dùng máy đánh trứng đánh bông kem tươi ở tốc độ nhỏ nhất. Khi kem bắt đầu bông cứng thì dừng lại ngay. Nhẹ nhàng trộn kem tươi với nước chanh dây đến mịn đều.
Bước 4: Dùng thìa xúc hỗn hợp vào từng nửa vỏ chanh. Dàn phẳng mặt. Xếp vào ngăn đá tủ lạnh để đông chừng 2 tiếng, lấy ra để lại vào ngăn mát cho đến khi bánh mềm trở lại.
Trước khi ăn, hãy cùng bé trang trí bằng chút nước chanh leo còn lại và vài hạt chanh cho đẹp mắt nhé.
Mách bạn:
– Gelatine có thể mua ở các hàng thực phẩm Âu hoặc dãy hàng bán đồ làm bánh trên đường Hàm Nghi, Q. 1.
– Có thể dùng gelatine dạng bột thay thế. 1 lá gelatine = 3g bột gelatine
Kỹ thuật trồng [5]
I. Yêu cầu khí hậu đất đai:
Cây chanh dây nói chung không kén đất, nhưng tốt nhất là chọn đất thoát nước tốt, không để đọng nước. Đất có thành phần cơ giới nhẹ, tầng canh tác sâu >50 cm, độ mùn trên 1% và pH 5,5-6. Ở vùng đất bằng phẳng, ấm áp, ẩm ướt, chanh dây phát triển rất tốt.
Chanh dây đòi hỏi khí hậu ấm và ẩm, lượng mưa trung bình từ 1.600mm trở lên, phân bố đều, đặc biệt trong thời kỳ ra hoa ít bị mưa bão. Nhiệt độ thích hợp từ 16 – 30oC, không có sương muối.
Giống quả tím thích hợp vùng á nhiệt đới, cao độ 1000-1200m so mặt biển cho chất lượng quả tốt. Ngược lại giống quả vàng thích hợp vùng nhiệt đới, độ cao <600m.
II. Kỹ thuật trồng
1. Nhân giống:
Hiện nay tại Lâm Đồng chủ yếu sử dụng giống quả tím (Đài nông F1), khả năng tự thụ phấn cao, ít biến dị, có thể nhân giống bằng hạt. Để tăng khả năng chống chịu sâu bệnh, tuyến trùng và khả năng sinh trưởng phát triển người ta dùng giống quả tím ghép lên gốc ghép là giống quả vàng. Giống phải sạch bệnh, cây giống có đỉnh sinh trưởng (ngọn) mập khỏe, bộ rễ rậm, có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng.
2. Chuẩn bị đất trồng:
Cây Chanh dây trồng được trên mọi địa hình. Thích hợp với các loại đất thoáng xốp, giàu chất hữu cơ như: Đất thịt nhẹ, đất đỏ Bazan … Đất quá chua hoặc quá kiềm cũng ảnh hưởng tới sinh trưởng phát triến của cây.
- Làm sạch cỏ dại, cào san cho mặt đất bằng phẳng.
- Trên các địa hình đất dốc nên làm các rãnh thoát nước tránh rửa trôi, xói mòn.
- Đào hố kích thước 60 x 60 x 60cm, bỏ lớp đất mặt 1 bên. Bón vôi 0,5 kg/hố sau đó tiến hành bón lót phân chuồng 10-15kg + 0,5 kg lân/hố. Trộn đều với lớp đất mặt.
3. Mật độ khoảng cách trồng:
Tùy theo điều kiện đất đai và khả năng thâm canh, có thể trồng các mật độ:
400cây/ha: khoảng cách 5x 5m
500cây/ha: khoảng cách 5x 4 m
625 cây/ha: khoảng cách 4x4 m
4. Làm giàn:
Do là loài cây leo nên cần làm giàn. Có thể làm theo kiểu giàn mướp hoặc kiểu chữ T. Giàn kiểu chữ T chanh dây phát triển tốt hơn do ánh sáng tiếp xúc bề mặt tán lớn, hạn chế nấm bệnh. Nên làm giàn cao 1,8-2m với các trụ tre, gỗ hoặc bê tông, bên trên căng lưới thép với khoảng cách ô vuông 40 x 40cm cho cây leo.
5. Kỹ thuật trồng
- Ở Lâm Đồng có thể trồng được quanh năm nhưng thời điểm trồng thích hợp nhất là vào giữa và cuối mùa mưa.
- Phân bón lót như phân chuồng hoai, phân vi sinh, phân Đạm, Lân, NPK … theo liều lượng thích hợp trộn đều với lớp đất mặt vào trong hố.
- Dùng dao sắc cắt bầu nilong, đặt cây con xuống giữa hố, lấp đất nhẹ xung quanh gốc. Sau trồng cần tưới nước nhẹ để giữ ẩm (nếu không có mưa).
6. Quy trình bón phân
Áp dụng quy trình bón phân chuyên dùng cho cây Chanh dây của Công ty cổ phần Bình Điền Lâm Đồng
Bón lót: Ngoài số lượng phân chuồng, Lân, Vôi theo tập quán cần bón theo quy trình sau: 1,5 – 2 kg phân Hữu cơ Chanh Dây Đầu trâu + 0,1 – 0,2 kg NPK 15-9-13+TE Đầu trâu chuyên chanh dây/cây.
Bón thúc: Từ khi trồng đến cây con 2 tháng tuổi: Bón: 0,1 – 0,2 kg NPK 15-9-13+TE Đầu trâu chuyên chanh dây / cây cho mỗi lần bón. Tháng bón 2 lần.
Từ 2 tháng tuổi đến 6 tháng tuổi: Bón 0,2 – 0,3 kg NPK 15-9-13+TE Đầu trâu chuyên chanh dây / cây cho mỗi lần bón. Tháng bón 2 lần.
Chanh dây thời kỳ kinh doanh: Bón 0,1 – 0,2 kg NPK 15-9-13+TE Đầu trâu chuyên chanh dây / cây cho mỗi lần bón, kết hợp 0,5 – 1 kg phân Hữu cơ chanh dây Đầu trâu / cây. Tháng bón 2 lần.
7. Chế độ chăm sóc
Tưới nước
Cây chanh dây là loại cây cần độ ẩm cao, lượng nước nhiều và thường xuyên vì vậy thường tưới 2 ngày 1 lần, nhất là vào mùa khô cần tưới lượng nước nhiều hơn sẽ giúp cho cây ra chồi, ra hoa và đậu quả liên tục, yêu cầu nước nhiều ở giai đoạn làm trái và phát triển trái nếu thiếu nước sẽ làm rụng hoa, trái hoặc trái teo lại.
Cắt tỉa, tạo tán
Việc cắt tỉa tạo tán nên làm thường xuyên tạo ra các cành thứ cấp mới phân bố đều trên mặt giàn giúp cho cây ra hoa đậu trái được tốt hơn.
Khi cây đã lên giàn cần tạo hình, tỉa cành thường xuyên, đặc biệt là tỉa bớt lá vào thời kỳ mùa mưa vừa để hạn chế nấm bệnh phát triển gây hại đồng thời nhằm ức chế sinh trưởng, giúp cho cây ra nhiều nụ, đậu nhiều trái.
Việc cắt tỉa được tiến hành thường xuyên. Sau thu hoạch cắt hết tất cả các cành trên mặt giàn đã cho trái. Để lại thân và các cành từ mặt đất tới giàn. Sau đó cây sẽ ra chồi mới, phân cành cấp 2, 3 và các cành quả. Nếu chanh dây không được đốn tỉa hoàn toàn vào cuối năm, sang năm sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sinh trưởng và phát triển, đặc biệt làm hạn chế đến năng suất.
Phòng trừ sâu bệnh
Bệnh hại:
- Chanh dây thường gặp một số bệnh như bệnh đốm nâu (brown spot) là loại bệnh phổ biến nhất, do nấm Alternaria passiflorae gây nên, bệnh ghẻ (scab) do nấm Cladosporium horbarum, bệnh đốm do Septoria gây nên.
- Bệnh đốm vi khuẩn do vi khuẩn Pseudomonas passiflorae;
Bệnh sần sùi: Gây ra bởi nấm Septoria passiflorae.
Bệnh phấn trắng: gây ra bởi nấm Sclerotinia sclerotiorum
Phòng trừ: Đối với các bệnh do nấm gây ra có thể dùng các lọai thuốc: Daconil, Derosal, Tilt, Ridomil Gold... Bệnh sần sùi, phấn trắng Có thể sử dụng các loại thuốc Viaphos 80BTN, carbenzim 50HP Vicuron 250SC, Workup 9SL
Bệnh do vi khuẩn: dùng các lọai thuốc gốc đồng, New Kasuran, Starner...
Sâu hại:
- Các loại ruồi đục trái Dacus dorsalis, Dacus cucurbitae. Dùng thuốc diệt ruồi SOFRI protein, chỉ cần phun dưới tán mỗi cây một khoảng 30 cm x 30cm cách mặt đất 0,8 – 1,0m, hoặc mật độ ruồi ít thì 1 cây phun 1 cây chừa, sẽ dẫn dụ ruồi ăn và chết.
Dùng bẫy dẫn dụ Methyl Eugenol (Vidubon…) hoặc tự làm bằng dấm pha đường và ít thuốc trừ sâu, đặt rải rác cách 5-10 m một bẫy.
- Nhện đỏ, rệp: Dùng các loại thuốc Nissoran, commite, Bifentox 30ND, Vibamec 1.8EC, Vineem 1500EC, supracide 40EC … liều lượng sử dụng theo khuyến cáo trên bao bì sản phẩm.
- Bọ trĩ (Thips), rầy các loại: Vertimec, Tập kỳ, Mospilan, Vineem1500EC, Confidor...để phòng trừ.
Khi phun thuốc chú ý tránh thời gian cây nở hoa vào sáng sớm, ảnh hưởng đến khả năng thụ phấn của hoa.
Cần thăm đồng ruộng thường xuyên để phát hiện sâu bệnh hại kịp thời để phòng trừ có hiệu quả tốt. Nên áp dụng các biện pháp phòng trừ tổng hợp.
8. Thu hoạch và bảo quản
- Thu hoạch nên tiến hành đồng loạt, thu tất cả các trái gần chín và chín hoàn toàn nhằm đạt trọng lượng trái tối đa cho năng suất cao. Thu hoạch tránh làm cho vỏ quả bị trầy xước cơ học làm ảnh hưởng đến mẫu mã và vi sinh vật gây hại xâm nhập vào trong quả.
- Bảo quản nơi thoáng mát, chọn phân loại quả trước khi đóng hộp vận chuyển.
[/caption]
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét