Món ăn, bài thuốc từ Hến

[caption id="" align="alignleft" width="197" caption="Ảnh: camnangdulich.com"][/caption]

Hến là một thực phẩm chứa nhiều vitamin B12 và sắt, rất tốt cho những người thiếu máu, nó cũng ít chất béo, ít cholesterol và nhiều axit béo omega-3 thích hợp cho người bệnh tim mạch. Thành phần dinh dưỡng trong 100g thịt hến có 12,77g chất đạm, 13,9mg chất sắt, 0,245mg chất đồng...[1]

Theo y học cổ truyền thịt hến tên là nghiễn nhục, có vị ngọt, mặn, tính lạnh, không độc, có tác dụng hoạt tràng, thông khí, mát gan, giải độc, lợi tiểu.[1]

Theo Sách Nam dược thần hiệu: Vỏ hến (nghiễn xác) chứa chất chitin như trong vỏ trai sông, có vị mặn, tính ấm, không độc, có tác dụng cố tinh, làm se, long đờm, chống nôn.[1]

Sau đây là một số bài thuốc từ hến

Chữa di tinh, đái đục: Vỏ hến nung và hoàng bá sao với lượng bằng nhau, tán nhỏ, rây bột mịn. Ngày uống 2 lần, mỗi lần một thìa cà phê.[1]

Chữa ra nhiều mồ hôi: Các triệu chứng kèm theo là mệt mỏi, chán ăn...: Chọn các con hến tươi, mẩy, ngâm vài giờ cho nhả hết chất thải. Luộc chín, lấy phần thịt và nước luộc trên đem nấu canh chua với quả sấu hoặc me, rau thì là hoặc đem nấu cháo cho trẻ ăn. Mỗi lần, có thể dùng 20 - 30g thịt hến.[1]

Chữa chứng ra mồ hôi trộm ở trẻ: Hến 100g, sò biển 100g, gạo 50g, rễ cây hẹ 3g, gia vị vừa đủ. Sò, hến đem rửa sạch, hấp cách thủy rồi bỏ vỏ, ruột thái nhỏ, uớp bột gia vị. Rễ cây hẹ rửa sạch giã nhỏ lọc lấy 200ml nước. Gạo xay nhỏ mịn cho vào nước rễ cây hẹ quấy đều, đun nhỏ lửa. Khi cháo chín cho sò biển và hến vào đảo đều, cháo sôi lại là được. Ăn ngày một lần lúc đói. Cần ăn liền 3-5 ngày.[1]

Chữa dương suy, ít tinh: Thịt hến 300g, lá hẹ 100g, dầu ăn 50ml, gia vị, mỳ chính đủ dùng. Đổ dầu vào chảo, đun nóng già, cho hến vào xào tới săn, lá hẹ rửa sạch, cắt khúc đảo cùng thịt hến sau 5 phút bắc ra ăn nóng.[1]

Chữa đại tiện phân lỏng do nóng gây nên: Vỏ hến 100g, lá bưởi 50g. Vỏ hến nung thành vôi, lá  bưởi sấy khô, cả hai tán bột mịn, mỗi lần uống 9g với nước sôi để nguội, ngày uống 3 lần, dùng liền 3-5 ngày.[1]

Chữa chứng hay đái đêm: Thịt hến 30 - 50g, thịt lợn nạc 200g. Tất cả ninh nhừ, thêm muối đủ đậm. Ăn trong ngày.[1]

Chữa đi ngoài: Vỏ hến 100g, lá bưởi 50g. Vỏ hến nung thành vôi, lá  bưởi sấy khô, cả hai tán bột mịn, mỗi lần uống 9g với nước sôi để nguội, ngày uống 3 lần. [2]

Chữa ăn vào nôn ra: Vỏ hến 100g, quả me 100g. Vỏ hến nung thành vôi, quả  me bỏ hạt, cạo vỏ, sấy khô, cả hai thứ này đem tán bột, mỗi lần uống 6g, hòa với nước đã đun sôi để ấm, ngày uống 3 lần trước khi ăn 30 phút.[2]

 

Món ngon từ Hến

Cơm hến [3]:

Cơm hến. Ảnh: wikimedia.org

Cơm hến là một đặc sản ẩm thực Huế. Cơm hến được trình bày dưới hình thức là cơm nguội trộn với hến luộc, nước hến, mắm ruốc, rau bắp cải, tóp mỡ, bánh tráng nướng, mì xào giòn, ớt màu, đậu phộng nguyên hạt, dầu ăn chín, tiêu, vị tinh (bột ngọt, mì chính) và muối. Các món cải biên như bún hến và mì hến không phải là đặc sản Huế.

Cách làm

Hến ngâm nước gạo một thời gian, rửa sạch, đem luộc cho đến khi hến mở vỏ. Lấy nước sau khi đã để lắng, đổ nước ra sàng để lấy thịt hến. Thịt hến và nước hến là hai vị chính của cơm hến, ngoài ra thì cũng không thể thiếu các loại gia vị đi kèm. Các phần khác gồm có: cơm trắng để nguội,khế chua, rau thơm, bạc hà hay dọc mùng, bắp chuối thái chỉ, nước mắm, hạt tiêu, hành, muối mè, ớt tượng, tóp mỡ, mắm ruốc sống, đậu phộng còn nguyên hạt.

Tất cả đều để nguội. Duy có nước hến phải được giữ cho nóng sôi. Bát cơm hến được trộn từ tất cả các thành phần trên rồi chan nước hến. Cơm hến thường được ăn với ớt thật cay mới đúng vị; còn đối với bún hến thì có lẽ sẽ ngon hơn nếu ăn khô (tức là không chan nước hến khi ăn).

Canh chua hến [4]

Nguyên liệu

[caption id="" align="alignright" width="272" caption="Canh chua hến. Ảnh: ngoisao.net"][/caption]

- 1kg hến

- Hành, dăm

- 1 quả cà chua

- 3 quả sấu

- 1 lít nước

- Gia vị

Thực hiện

1. Hành, dăm rửa sạch thái nhỏ.

- Sấu gọt vỏ, rửa sạch.

3. Rửa sạch hến. Đổ nước vào, nấu chín.

- Vớt hến ra, bỏ vỏ.

- Nước lọc hết cặn.

4. Cho cà chua, sấu vào nước luộc hến, nấu chín.

5. Đổ hến vào, nêm mắm muối cho vừa, đun thêm khoảng hai phút.

6. Bắc ra cho hành, dăm vào.

 

Canh chua bắp chuối và hến [5]

Nguyên liệu

- 1 bắp chuối hột

- 1kg hến (còn vỏ xanh)

- 1 vắt me chín 50g

- Rau om+ ngò gai+ quế+ 1 trái ớt

- Muối + đường + bột ngọt + nước mắm ngon

Cách làm

1. Chuẩn bị
   
   
   
   - Hến: ngâm nước lạnh 1 giờ, rửa sạch. Cho hến vào nồi + 1 lít nước lạnh nấu sôi. Hến mở miệng, lấy ra, gỡ lấy thịt hến bỏ vỏ, rây lại nước để lóng cặn.
   - Chuối hột: bóc vỏ già bên ngoài, còn lại phần non, bào mỏng ngâm nước lạnh. Khi dùng vớt ra (đừng vớt sớm sẽ bị đen).
   - Me: dầm nước sôi lấy 2 muỗng xúp nước me.
   - Rau om + ngò gai + quế: rửa sạch, thái nhuyễn.
   - Ớt: bào xé mỏng.
   
   


2. Cách chế biến Nấu sôi nước hến trở lại cho hến vào, cho bắp chuối + nước me + muối + đường + bột ngọt + nước mắm ngon. Nêm lại cho vừa ăn, cho rau om ngò gai quế và 1/2 ớt vào.


3. 
   
   
   
   Trình bày / Cách dùng
   
   
   
   
   
   
   Múc canh ra thố.
   Dọn kèm chén nước mắm nguyên chất + ớt bào mỏng.
   
   

Hến xào xúc bánh đa [6]

Nguyên liệu:

 

200 g hến làm sạch để ráo

1 củ hành bằm nhỏ

2 nhánh lá rau răm, cắt nhỏ

1/3 chén đậu phộng rang, giã nhỏ

1 thìa hành phi vàng

3 quả ớt hiểm, thái mỏng

1 quả chanh

1 muỗng dầu ăn

1 muỗng nước mắm, đường, tiêu

1 cái bánh tráng mè đen nướng dòn

Cách làm:

Đãi sạch hến, vắt nhẹ cho ráo. Đun dầu sôi trên lửa lớn, phi hành thơm vàng, cho hến vào xào nhanh tay trong 5 phút. Cho hành lá, mắm, đường và tiêu vừa ăn. Tắt bếp.

Vắt chanh, rau răm và ớt vào hến đảo đều. Rắc đậu phộng và hành phi lên trên. Dọn ăn nóng cùng bánh tráng.

 

Cháo hến [7]

Nguyên liệu: - 200 gr hến đã đãi vỏ- 500 gr hến còn vỏ - 200 gr thịt nạc dăm- Gạo thơm - Hành lá , ngò rí , sả , rau răm

Cách làm: - Hến rửa sạch , cho vào nồi luộc cùng 1 tô nước lạnh .- Hến há miệng , trút hến ra rổ , rồi đổ hến ra thau nước lạnh , đãi vỏ - Vo gạo sạch , để ráo- Phi củ hành tím trong dầu, đổ gạo vào và rang cho vàng hạt gạo thì trút tô nước hến luộc ( đã lắng cặn ) vô , châm thêm nước lã , nấu cho chín cháo- Thịt nạc băm nhuyễn , ướp nước mắm , củ hành , tiêu , bột ngọt  xào cho chín tới - Bắc chảo dầu , bỏ củ hành vào và phi thơm , bỏ sả và trút toàn bộ hến vào xào , nêm chút muối , bột ngọt , tiêu cho vừa ăn . Ðổ tất cả vào nồi cháo - Xếp giá ra tô , múc cháo lên trên , rắc ớt xắt khoanh , rau răm và hành lá xắt nhuyễn cùng 1 ít tiêu . Ăn nóng

---

Nguồn:

[1] http://thuocdongduoc.vn
[2] http://www.chuabenhtri.net
[3] http://vi.wikipedia.org
[4] http://www.ngoisao.net
[5] http://cooking.saigonshare.net
[6] http://thegioisanhdieu.timnhanh.com
[7] http://muivi.com